Ai ai cũng mong ước có một gia đình hạnh phúc. Trong lễ cưới, nhiều người chúc cặp vợ chồng mới sống bên nhau đến đầu bạc răng long. Cô dâu và chú rể hứa với nhau trong nhà thờ rằng chỉ có sự chết mới phân rẻ được hai người. Nhiều cặp “sống thử” một thời gian trước khi cưới. Không phải chỉ có người bình dân, nghèo khó mới ly hôn, mà nhiều bác sĩ, luật sư, kỹ sư, giáo sư, chính trị gia, và tỷ phú cũng ly hôn. Tại sao như vậy? Có rất nhiều lý do khiến cho người ta ly hôn. Tôi xin đề cập đến bốn lý do chính: Tiền bạc, con cái, gia đình hai bên, và chuyện vợ chồng.
Trước hết, có nhiều cặp vợ chồng ly hôn vì tiền bạc.
Trước khi cưới nhau, họ bảo rằng hai quả tim vàng sống trong túp lều tranh vẫn hạnh phúc, nhưng khi cưới nhau rồi, thực tế phũ phàng hơn. Có khi người vợ tiêu quá tay, nhưng cũng có gia đình người chồng tiêu quá tay. Tôi nhớ khi còn ở Việt Nam, tiền bạc do người phụ nữ quản thủ. Do đó, các ông không biết ngân sách gia đình ra sao. Các ông cứ thẳng tay mời bạn bè đi nhậu, hoặc mời bạn bè về nhà và bảo vợ phải nấu thức ăn. Trong khi đó, túi tiền của bà cợ đã cạn sạch. Tiền đâu để đãi khách? Thế là gây!
Một bà đến kể cho tôi nghe rằng trong gia đình, ông là người quản thủ tiền bạc. Ông là người khá giàu có vì có tiệm buôn TV và radio, có xe hơi sang trọng nhưng hơi keo kiệt. Bà thấy con cái không ăn thịt heo nhiều tháng rồi, nên bà muốn cho con ăn ngon một bữa. Thế là bà dành dụm được số tiền mua thịt cho con ăn. Khi về nhà, ông thấy trên bàn có thịt nên ông la một trận tơi bời. Bà ấy nói thịt heo lúc này rẻ lắm. Tôi không nhớ con số, nhưng bà nói giá thịt chỉ bằng 20% giá thực sư của nó. Thí dụ, giá năm đồng một ký, bà chỉ nói có một đồng thôi. Thế là ông hết rầy la. Bà mừng quá chừng. Hai tuần lễ sau, ông đưa cho bà một đồng và bảo bà mua một ký thịt heo cho con ăn. Bà điếng cả người. Tiền đâu để mua thịt đây?
Có một ông chồng “ghiền” garage sale. Ông chất bảy chiếc xe đạp sau vườn. Bàn, ghế, tủ… lỉnh kỉnh lãng ngãng không còn lối đi. Tiền bạc không có, nhưng ông cứ mua đồ cũ về chất đầy nhà, đầy sân. Vợ con có gây được không?
Nhiều bà vợ hoặc ông chồng giấu nhau để gởi tiền về Việt Nam. Khi lộ tẩy. Gây. Người chồng lý luận: Tôi bỏ bà, tôi vẫn cưới được bà khác, nhưng tôi không có được cha mẹ hoặc anh em khác. Người vợ cũng nói tương tự như vậy.
Người chồng nói: Anh gởi cho mẹ của anh $100. Em gởi cho ba má của em $100. Mới nghe thấy công bằng, nhưng bà vợ nói không công bằng. Gia đình bên anh giàu có. Hơn nữa, anh có nhiều anh em bên nầy; ai ai cũng gởi tiền về. Anh chỉ có một bà mẹ, còn em có 2 người. Do đó, anh không gởi cũng được. Còn bên em rất nghèo. Chỉ có mình em bên Mỹ. Lương em cao gấp đôi lương anh. Do đó, em phải gởi tối thiểu gấp 10 lần mới gọi là công bằng. Thế nào là công bằng đây? Gây. Ly hôn.
Hai vợ chồng phải thảo luận vấn đề tài chánh cách minh bạch. Hai người phải lập ngân sách gia đình cho mỗi tháng. Mỗi người mua sắm những gì phải ghi xuống. Đến cuối tháng phải tổng kết lại rõ ràng để xem dư thiếu bao nhiêu. Nếu bội chi, hãy tìm cách cắt giảm. Trong gia đình luôn luôn phải có một số tiền dự trữ cho việc bất thường. Vợ chồng không nên cất giấu tiền bạc riêng. Tiền bạc là của chung cho dù chỉ có một người mang tiền về nuôi sống gia đình. Nếu dùng thẻ tín dụng, hãy cẩn thận. Hãy làm một cái luật là nếu cuối tháng có tiền trả, mới mua hàng đó. Nếu không trả được, đừng mua trừ phi nếu không mua, gia đình sẽ có người chết hoặc bế tắc trầm trọng.
Vấn đề thứ hai dễ khiến ly hôn là cách dạy con cái.
Mỗi người có cách dạy con riêng. Bên Mỹ không được đánh con, nhưng bên Việt Nam đánh con là chuyện bình thường. Nhiều ông chồng đánh con độc lắm. Họ đánh con đến què chân, gãy tay hoặc có khi mất mạng. Sau khi nhậu nhẹt về là đánh con. Người mẹ thấy xót xa quá nên binh vực con. Có khi bà cũng bị vạ lây luôn. Không biết người cha khôn bao nhiêu, nhưng mỗi lần chưởi, ông chưởi con ngu như bò. Ai sinh nó ra? Nó giống ai đây? Ba nó có phải là bò cha sinh ra bò con không? Nhiều người con bị đánh, nhưng nó không biết lỗi gì. Thật tội nghiệp cho trẻ con Việt Nam. Người Mỹ luôn luôn khen ngợi con. Nhờ đó, trẻ con bên Mỹ không bị mặc cảm mình là người ngu.
Ngược lại, nhiều bà vợ binh vực con quá. Khi bị người cha cấm, bà tìm cách thỏa mãn điều con đòi hỏi. Khi người cha cấm con làm điều gì đó, người mẹ cũng phải thống nhất ý kiến đó. Khi dạy con, phải dạy cách rõ ràng. Một cặp vợ chồng cho phép con đi ăn sinh nhật người bạn và dặn con phải về sớm. Đến một giờ khuya đứa con mới về. Thế là rầy la nó một trận. Đứa con trả lời rằng nó về sớm hơn nhiều đứa bạn khác. Khi nó ra về, còn cả hàng tá bạn bè của nó chưa về. Đối với đứa con, sớm là một giờ sáng. Đối với cha mẹ, sớm là 10 giờ tối? Cha mẹ phải nói rõ ràng chứ không được nói lập lững rồi rầy la con cái. Thí dụ: Con phải về trước 12 giờ khuya. Hai vợ chồng phải thống nhất cách dạy con.
Khi cãi lộn, người nào cũng muốn hơn đối phương. Tại sao khi gây lộn, người ta lớn tiếng với nhau? Hai bên cảm thấy xa cách nhau hàng ngàn cây số cho nên phải hét thật lớn để đối phương mới có thể nghe được. Họ quên rằng khi chưa cưới nhau, nhiều khi họ chỉ trao đổi với nhau bằng một ánh mắt, họ đã hiểu nhau. Cùng lắm, họ chỉ thì thầm bên tai cũng đã quá đủ. Có người nói rằng khi chưa cưới nhau, chúng ta nói bằng ánh mắt. Khi mới cưới nhau, chúng ta nói cho chúng ta nghe. Khi cưới nhau lâu rồi, chúng ta nói cho hàng xóm nghe.
Vấn đề thứ ba là bà con bên vợ hoặc bên chồng.
Nhiều người vợ không sống được với bà gia hoặc em chồng. Ngày nay ít còn mẹ chồng khắt khe với nàng dâu như xưa. Nhiều bà già còn nói bà làm dâu cho cô dâu. Tuy nhiên, đôi khi vẫn còn một ít. Người em gái có cảm tưởng chị dâu nầy “cướp” anh trai của cô ta nên lúc nào cũng tìm cách gây khó dễ cho bà chị nầy. Người chồng ở giữa chịu trận. Cuối cùng, ông lý luận rằng đó là ruột thịt của ông ta nên không thể bỏ đươc. Tôi có thể cưới bà vợ khác tốt hơn bà, nhưng tôi không thể có cha mẹ hoặc anh em khác. Thế là ly thân! Kinh Thánh có một câu rất hay. Tin Lành dịch, “Vì lý do đó, người nam sẽ lìa cha mẹ mà kết hợp với vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt.” (Ma Thi Ơ 19:5 Hiệu Đính 2011). Công Giáo dịch, “Vì thế, người ta sẽ lìa cha mẹ mà gắn bó với vợ mình, và cả hai sẽ thành một xương một thịt”. Có người sẽ nghĩ rằng Kinh Thánh dạy không đúng. Thật ra, trên thực tế, người Việt chúng ta đã chấp nhận người con trai cần sống với vợ con của nó hơn là sống với cha mẹ. Có ai đi vượt biên mà bỏ vợ lại để đem mẹ mình theo không? Có người mẹ nào bảo con trai để con dâu lại cho bà ta đi theo con trai không? Tuyệt nhiên không.
Nếu có gì tranh luận nhau, xin đừng “ăn miếng trả miếng”. Một cặp vợ chồng gây lộn nhau trong lúc ăn cơm. Sau khi đã lên giọng, bà vợ vẫn còn cãi. Ông tức quá nên liệng chén cơm. Bà thấy vậy, bà quăng đĩa rau. Ông thấy trên bàn có tô canh lớn hơn đĩa rau, nên ông chụp lấy tô canh để đập xuống đất. Bà vợ tức quá. Bà chụp lấy nồi cơm bên cạnh quăng xuống đất cái “ầm”. Ông chồng thấy trên bàn ăn không còn cái gì lớn hơn nồi cơm, nên đẩy cái tủ lạnh (loại nhỏ) nhào xuống. Thức ăn bay tung tóe cả căn phòng, Bà vợ ôm mặt khóc. Lần nầy, bà không khóc vì tức mà khóc vì trong phòng không có gì lớn hơn cái tủ lạnh. Sực nhớ trong phòng ngủ còn mấy thứ ông ưa thích nên bà xách cái búa vào đập nát cái laptop của ông. Tiện thể, đập luôn cái TV ông mới mua về ngày hôm qua. Thế là ly hôn!
Lý do thứ tư rất quan trọng mà nhiều người né tránh là vấn đề sinh lý.
Ba vấn đề trên chiếm chỉ 30 hoặc tối đa 40%, nhưng vấn đề sinh lý chiếm đến 60 hoặc 70% khiến nhiều gia đình phải ly hôn.
Có người nói rằng ông ta sống độc thân từ nhỏ đến bốn mươi tuổi. Ông không hề biết người nữ nào, nhưng ông thấy không có gì xảy ra cả. Tuy nhiên, đến khi lập gia đình, tuần nào ông không giải quyết bầu tâm sự một lần, ông cảm thấy bực bội vô cùng. Cùng một câu nói đó, cùng giọng nói đó của bà vợ, nhưng khi ông bị “ức chế”, ông gây gỗ với bà ngay. Điều đó cũng dễ hiểu vì ông bà ta nói “cám treo mà heo nhịn thèm”. Bà vợ nào càng “treo giò” ông chồng bao nhiêu, ông chồng càng dễ gây gỗ bấy nhiêu, dễ đẩy ông ta tìm cách đi “ăn phở” bấy nhiêu. Chúa dựng nên con người là vậy. Sinh lý giống đực mạnh hơn giống cái. Trong một bầy gà 7, 8 con mái, chỉ có một con gà trống là đủ. Trong một đàn dê vài chục con dê cái, chỉ một con dê đực là đủ. Xin quý vị tha lỗi cho tôi khi phải nói lên sự thật nầy.
Nếu người phụ nữ biết rằng trong cuộc ly hôn, con cái bị thiệt thòi nhất, kế đến là người vợ, và chót mới là ông chồng, người vợ sẽ tìm cách cứu vãn gia đình. Tôi không nhớ rõ tài liệu tôi đọc từ đâu nhiều năm trước rằng trẻ em vị thành niên bị tù phần lớn là các em có cha mẹ ly hôn. Các em thù hận gia đình và thù hận xã hội. Nếu bà vợ biết nghĩ đến hậu quả ly hôn cho các con của mình, có lẽ bà ấy sẽ tìm cách làm lành lại với ông chồng. Có hai bà đến với tôi hai lần khác nhau để “khoe” với tôi tờ ly hôn do Luật Sư soạn thảo. Bây giờ chỉ cần nộp ở tòa là xong. Tôi phân tích về hậu quả con cái phải gánh chịu. Thế là cả hai bà đều làm hòa lại với chồng trong suốt hơn 15 năm qua. Hồi đó, tôi nghĩ rằng có lẽ họ đợi đến khi con cái lớn rồi họ sẽ ly hôn, nhưng không phải. Họ vẫn sống hạnh phúc bên nhau đến ngày hôm nay.
Vì tương lai của con cái, các bà có thể “chịu thua” một chút như thế nầy được không? Lúc giận nhau, có lẽ còn ngủ chung một giường nhưng đấu lưng lại với nhau. Ở giữa cái giường, có một bức tường Bá Linh sừng sững ngăn cách. Bà vợ có thể vói tay qua và ôm lấy cái lưng của ông chồng được không? Khi làm như vậy, hãy nói trong trí rằng tôi làm thế nầy vì con cái “của tôi”. Nếu ông chồng không từ chối, thế là bà vợ đã thắng keo đầu tiên rồi. Cứ như vậy tiến bước thêm. Thành công là cái chắc trừ phi kho đạn dược của ông chồng đã cạn kiệt, và “vũ khí” của ông chồng bất khiển dụng. Những gút mắc không nói ra cũng từ từ được gỡ bỏ. Nếu không thành công lần đầu. Xin đừng nản chí. Cứ tiếp tục rồi sẽ thành công. Ông bà chúng ta nói đàn ông giống con nít. Họ thích dỗ ngọt lắm. Chúng ta dùng kẹo để dụ dỗ con nít, nhưng các bà nên dùng … (xin tự điền vào chỗ trống) để dỗ ngọt các ông.
Trang nhà http://www.bbc.com/vietnamese/culture_social/2016/08/160807_i-have-never-felt-sexual-desire_vert_fut
viết, “Trong vở kịch Medea, nhà soạn kịch Hy Lạp cổ đại Euripides viết rằng nếu có một đời sống tình dục viên mãn, thì “bạn sẽ thấy là mình có tất cả”. Nhưng nếu mọi thứ không đâu vào đâu, “bạn sẽ chỉ cảm thấy tràn ngập cảm giác căm ghét”. Vì “bạn sẽ chỉ cảm thấy tràn ngập cảm giác căm ghét” nên bạn gây gỗ rồi ly hôn chẳng bao xa. Đó là kinh nghiệm từ ngàn xưa tại Hy Lạp và cũng là thực tế trong xã hội chúng ta sống ngày hôm nay.
Trong thời đại xa xưa của tổ tiên chúng ta, tuổi dậy thì của con gái là mười ba (gái thập tam), và của con trai là mười sáu (nam thập lục). Tuy nhiên, với thức ăn dư thừa bổ dưỡng ngày nay, nhiều bé gái đã dậy thì lúc chín, mười tuổi. Con trai của người bạn tôi có con lúc mười hai hoặc mười ba tuổi. Điều nầy chứng minh rằng chuyện vợ chồng rất quan trọng trong thời đại thức ăn đầy bổ dưỡng của chúng ta để duy trì hạnh phúc gia đình.
Trong vấn đề vợ chồng, phần lớn các ông mạnh hơn. Có nhiều bà vợ không hề biết tột đỉnh là gì, nhưng các bà ấy vẫn duy trì được hạnh phúc gia đình. Một gia đình Mỹ trắng nọ có song sinh nam. Một đứa giống ông hoàn toàn, nhưng đứa kia lại giống Mễ. Vào thời đó chưa có phương pháp thử DNA nên ông chồng đành nghe lời bà vợ quả quyết rằng dầu đứa trẻ bề ngoài không giống ông chút nào, nhưng nó vẫn là con của ông. Không ai giải thích được. Đến khi ông lâm trọng bịnh và sắp qua đời, bà mới nói rằng, “Xin mình thứ lỗi cho tôi. Đứa con đó không phải là con của mình. Mình có nhớ chúng ta đi du lịch trước đây 20 năm không? Lúc đó, tại khách sạn, tôi chưa đi được nửa đường mà mình đã kết thúc và lăn đùng ra ngủ như chết. Tôi nóng ran cả người nên bỏ ra ngoài. Tôi gặp anh Mễ quét dọn ở cầu thang nên tôi bắt anh lên phòng. Chúng tôi khiêng mình bỏ xuống nền thảm, và rồi chúng tôi … Vì vậy mà có thằng nhỏ”.
Một cặp vợ chồng khác đi bác sĩ. Ông khai với bác sĩ rằng chuyện gia đình bị trục trặc. Mỗi lần ở số lẻ rất an toàn, nhưng ở số chẵn, ông luôn luôn toát mồ hôi muốn chết luôn. Bác sĩ không hiểu rõ nên yêu cầu ông giải thích. Ông nói rằng lần đầu tiên làm chuyên đó rất êm xuôi, nhưng lần thứ hai, ông toát mồ hôi như tắm. Lần thứ ba lại êm xuôi, nhưng lần thứ tư cũng toát mồ hôi như lần thứ hai. Như vậy chẳng phải số lẻ tốt hơn số chẵn sao? Bác sĩ lắng ta nghe và kết luận, tôi không biết ông mắc bệnh gì kỳ quái mà suốt 40 năm làm bác sĩ, tôi chưa bao giờ nghe. Bà vợ trả lời rằng tôi không làm bác sĩ, nhưng tôi biết lý do. Bác sĩ tưởng bà nói đùa nên nhờ bà giải thích để lấy kinh nghiệm chữa bệnh cho những bệnh nhân gặp trường hợp như vậy sau nầy. Bà giải thích rằng, “Lần đầu tiên chúng tôi cưới nhau trước Nô Ên. Lần thứ hai ổng đến với tôi là tháng Bảy. Lần thứ ba cũng trúng Nô Ên, và lần thứ tư vào tháng Tám!”
Nếu ai gặp trục trặc vấn đề nầy, nên đến bác sĩ chuyên môn để tìm phương pháp chữa trị thay vì ly hôn.
Có bao giờ chúng ta nói, “tức mình quá” không? Lẽ ra tôi đã làm cái đó rồi mà lại quên. Tức mình quá, cái chìa khóa tôi mới để đây mà bây giờ nó ở đâu? Lẽ ra tôi phải tắt nồi canh sớm hơn chứ đâu đợi đến cháy hết thế nầy… Chính chúng ta tức chúng ta. Do đó, làm sao chúng ta đòi hỏi đối phương luôn luôn làm hài lòng chúng ta?
Suy luận của phái nam và phái nữ hoàn toàn khác nhau. Người nữ kể chi tiết còn người nam tìm cách giải quyết. Bà vợ lái xe và gọi điện thoại cho chồng. Bà ấy nói xe bị hư bình nước, nước chảy từ từ, khói bốc lên. Bà đang dừng xe trước garage người quen. Bà muốn trình bày thêm nhiều chi tiết. Ông chồng nói rằng ông ấy không phải thợ sửa xe. Hãy nhờ người thợ xem và sửa. Bà xã ông ấy nói rằng em biết anh không phải là thợ sửa xe, nhưng em muốn nói cho anh biết. Ông chồng nói trong đầu rằng anh biết để làm gì?
Chúng ta nên nhớ rằng vợ chồng bất đồng ý kiến là chuyện rất thông thường. Vấn đề quan trọng là cách giải quyết vấn đề. Phải biết vấn đề cách rõ ràng mới có thể giải quyết vấn đề được. Nếu là tiền bạc, hãy nhớ câu ông bà chúng ta dạy, “Khéo ăn thì no, khéo co thì ấm.” Nếu là con cái, hãy thảo luận với nhau để tìm cách dạy dỗ cách thống nhất. Nếu là gia đình hai bên, hãy giải quyết cách thẳng thắng hoặc dọn ra ở riêng. Nếu là chuyện vợ chồng, hãy giúp nhau. Trên hết, đừng bao giờ nói đến hai chữ “Ly Hôn”.
Xuân Nguyên
